THỜI KỲ ĐEN TỐI CỦA NGÀNH CÀ PHÊ

CÀ PHÊ THẾ GIỚI SỤT GIẢM BỞI CÁC NGUỒN CUNG DƯ THỪA TỪ CÁC QUỐC GIA SẢN XUẤT

  BìnhLuận Thị Trường Cà phê LonDon & NewYork . Giá cà phê Robusta trên sàn kỳ hạn LonDon dự kiếnmở cửa vững giá, kéo theo thị trường cà phê NewYork vững về cuối phiên. Số lượnggiao dịch cà phê Robusta trên LonDon phiên qua 21,944 lô, hợp đồng mở 159,026lô, tăng 518 lô. Ngay khi thị trường cà phê Arabica trên NewYork số lô giao dịch37,864 lô, hợp đồng mở 317,956 lô, tăng 1,832 lô.

  Báo cáo cuối tuần, Nguồn Quỹ cà phê LonDon vàNewYork tiếp tục gia tăng vị thế bán khống làm thị trường giảm mạnh tuần vừaqua và gây áp lực trong tuần tới vẫn chưa chấm dứt. Sự bán khống lớn cũng là yếutố giảm giá nhưng sự giảm giá cũng là do yếu tố bán khống mới đẩy ra thị trườnggây ép giảm, ngay khi thị trường vẫn đang thiếu sức mua.

  Cà phê thế giới và Việt Nam đều giảm mạnh vàonhững tháng gần đây, nguyên nhân do sản lượng của Việt Nam và các nước đều tăngngay khi nhu cầu tiêu thụ trên hàng hóa thế giới lại sụt giảm. Vào năm 2005 diệntích trồng cà phê Việt Nam ở khu 500.000 ha, nhưng sản lượng Việt Nam năm2005-2006 chỉ ở khu vực 400,000 tấn. Tuy nhiên theo báo cáo đến năm 2010diện tích Việt Nam chỉ ở mức 5,500 ha nhưng sản lượng lại đạt khu 1 triệu tấn.

  Nguyên nhân nông dân Việt Nam đã thay đổi giốngcà phê cũ sang giống cà phê mới, thêm vào đó diện tích trồng mới làm tăng năngsuất, giá cà phê tăng cao làm cho bà con nông dân và các nhà xuất khẩu tậptrung trồng nhiều cà phê hơn để kiếm lợi nhuận. Ngay khi đó trong lịch sửcà phê Việt Nam vào năm 2001 sản lượng đạt 10-13 triệu bao, tương đương khoảng500.000-600.000 tấn loại bao 60 kg. Tuy nhiên, đến năm 2011 sản lượng Việt Namđạt khu vực 19,850 triệu bao, tương đương 1,2 triệu tấn cà phê.

  Tình hình sản xuất Việt Nam trong 20 năm qualiên tục tăng, đến năm 2019/20 Việt Nam sản xuất hàng năm ước đạt 30 triệu bao,tương đương 1.9 triệu tấn. Như vậy chỉ ra rằng, bức tranh về sản lượng cà phêViệt Nam liên tục tăng vào những năm vừa qua. diện tích gia tăng thêm vào yếu tốmột số doanh nghiệp tiến hành chuyên canh cà phê chất lượng cao hơn làm cho sảnlượng tăng cao.

  Ngay khi đó lượng xuất khẩu của Việt Nam thườngmạnh vào tháng 12 khi vụ mùa thu hái  xong vào cuối tháng thì thời điểmnày cũng bắt đầu xuất khẩu tại cảng Hồ Chí Minh và lượng xuất khẩu lớn nhiều nhấtthường vào tháng 01 trước hoặc sau Tết Cổ Truyền Việt Nam. Các nhà xuất khẩu ViệtNam thường xuất khẩu mạnh từ tháng 1 đến tháng 4 và sau đó giảm dần đến cuốinăm.

  Như vậy, khả năng vụ mùa tới Việt Nam cũng sẽxuất khẩu sớm như các năm trước do thời tiết khô hạn và nông dân và doanh nghiệpkhông cầm hàng giữ giá như ở mức hiện nay, có thể gây áp lực khi vụ mùa ViệtNam vào vụ. Ngay khi đó Việt Nam xuất khẩu chính ra thị trường Mỹ và các nướcChâu Âu. Hàn Quốc và Nhật Bản và Trung Quốc cũng là những nước nhập khẩu cà phêViệt Nam khá lớn, bằng 1/3 nhập khẩu của Mỹ và các nước Châu Âu.

  Như vậy, vấn đề coi trọng giá nội địa của ViệtNam cũng đã được thực hiện ngay khi Việt Nam hàng năm nhập khẩu khoảng7,000-10.000 tấn cà phê Arabica từ thị trường Lào, chủ yếu là hàng Arabica chếbiến ướt hoặc làm nguyên liệu cho các nhà máy làm cà phê hòa tan hoặc rang xay.Ngay khi Việt Nam cũng nhập hàng từ Indonesia và một số nước khác để chế biếncho loại cà phê đặc sản.

  Trong lịch sử cà phê Việt Nam vào năm 1994, giáxuất khẩu Việt Nam ở khu 2700$-2800$. Đây là thời điểm hoàng kim của thị trườngcà phê Việt Nam và thế giới, làm cho nông dân và doanh nghiệp buôn bán cà phêkiếm được lợi nhuận nhiều nhất tại thời điểm năm 1994.

  Ngay khi đó, đợt khủng hoản cà phê tồi tệ nhấtvào năm 2001-2002, giá cà phê liên tục giảm từ khu 2500$ xuất khẩu xuống giá dưới500$ trong 2 năm liên tiếp 2001-2002. Làm cho nông dân và doanh nghiệp bước vàocuộc khủng hoảng suy thoái trầm trọng nhất. Kể từ đó đế nay giá cà phê thế giớiđã tăng lại, đỉnh điểm cao nhất là tháng 07/2011 giá xuất khẩu trên khu vực2200$, cao hơn giá xuất khẩu vào tháng 03/2009 khi LonDon khu 2815$ thì giá xuấtkhẩu Việt Nam thời đó cũng chỉ đạt 2000$.

  Theo các báo cáo vào ngày 03/05/2011 giá cà phêNewYork ở khu 308.90 cent, dẫn đến giá cà phê tại sàn NewYork được định giá ởkhu vực 6800Usd/tấn trên cà phê Arabica, tương đương LonDon được định giá khu2672$. Giá tại ĐakLak đã vượt khu 49.000-50.000 đồng vào những ngày tháng5/2011, đỉnh điểm giá đạt khu 53.000 đồng vào năm 2011. Tuy nhiên tại thời điểmđó cà phê nội địa Việt Nam im phăng phắc, nông dân và doanh nghiệp không bán ravì họ nghe tin đồn giá còn lên cao hơn.

  Trong lịch sử cà phê thế giới, khi giá tăng caothường thiếu sức bán và khi giá xuống thấp thường thiếu sức mua. Sự chênh lệchgiá Arabica và Robusta vào năm 2011 khi giá LonDon khu 2600$ vào ngày 9/05/2011thì giá cà phê Arabica tại sở giao dịch NewYork khu 6400$/tấn. Như vậy, giá càphê Arabica cao hơn Robusta là 4,000Usd/tấn. Nhưng thời điểm hiện nay thì ngượclại, khi giá xuống thấp thì giá nội địa Việt Nam cũng ở mức thấp và giá chênh lệchgiữa cà phê LonDon và NewYork co lại.

  Giá NewYork lúc này chỉ cao hơn LonDon là800-900Usd/tấn. Điều này dẫn đến nhiều nhà xuất khẩu quay vốn sang tập trungmua bán cà phê Arabica nhiều hơn cà phê Robusta, vì cà phê Arabiac được nhiềunhà tiêu thụ và nhập khẩu sử dụng làm nguyên liệu chế biến cà phê nhiều hơn càphê Robusta chủ yếu làm nguyên liệu chế biến cà phê hòa tan. Điều này cũng lýgiải vì sao nguồn tiền đổ vào cà phê Robusta ít hơn cà phê Arabica. Các trangtrại được trồng cà phê tại Brazil được mở rộng và đầu cơ nhiều hơn các doanh trạitại các nước Việt Nam, Indonesia là nơi trồng cà phê Robusta.

  Ngay khi đó, hầu hết người giao dịch trên thếgiới đều giao dịch cà phê Arabica tại sàn giao dịch NewYork phổ biến trên toàncầu, trên các hệ thống mạng và truyền thông. Ngay khi cà phê Robusta của ViệtNam thì lại không được phổ biến và rất ít người biết đến giao dịch tại sở càphê LonDon mà chủ yếu họ biết giao dịch cà phê trên thế giới qua sở giao dịchNewYork.

   Ngày nay, Trung Quốc cũng đã nhập khẩu vàchế biến cà phê trên toàn cầu, và họ cũng có dự kiến sẽ mở sàn giao dịch cà phêtrong tương lai trong mặt hàng của họ. Nguyên nhân họ nhập khẩu nhiều và sản xuấttương đối khá lớn, giao dịch tại sàn giao dịch Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến đồngnhân dân tệ của đất nước nội địa của họ.

  Tóm lại

  Giá cà phê thế giới sụt giảm nguyên nhân bởinguồn cung dư thừa từ Việt Nam và các nước khác liên tục gia tăng. Nông dân ViệtNam đã chuyên canh sản xuất một lượng hàng lớn gây sức ép giá giảm trong thờigian gần đây. Thị trường kỳ vọng  ở mức thấp này có thể có các đợt mua bùthiếu.

  Thông thường giá cao người ta không dám bán vàgiá thấp người ta không dám mua. Nguyên nhân giá thấp có thể thấp hơn nữa, sànđã phá sàn, đáy đã phá đáy. Người giao dịch lo ngại, nếu mua hàng tại thời điểmsớm và trữ hàng lớn thì khả năng tiềm ẩn rủi ro cao và họ chờ đợi cơ hội giá đảochiều tăng lại để họ có thể tham gia thị trường. Ngay khi nông dân và các trangtrại không thể cầm cự với mức giá hiện nay, họ sẽ từng bước bỏ vườn dẫn đến sảnlượng cà phê thế giới sẽ thiếu hụt ở khu hiện nay./

Nguồn: Tincaphe.com

Bài viết liên quan: